اولین و قدیمی ترین سازی که به دست بشر ساخته شد، ساز نی شناخته می شود. در بسیاری از کشورها ساز نی مخصوص به خود وجود دارد و در کشور ما نیز چندین نوع ساز نی در مناطق مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، که مشهورترین و معروف ترین آن ساز نی هفت بند شناخته می شوند، که به طور مختصر با نام نی معروف است.
در ابتدا تمامی سازهای موجود از گیاهی به نام نی ساخته و تولید می شدند، اما در حال حاضر در ساخت نی از مواد دیگری نیز استفاده می شود.
شاید انتخاب ساز مناسب یکی از دغدغه افراد محسوب شود، اما در ادامه قصد داریم به راهنمای خرید نی اشاره کنیم، پس تا انتها همراه ما باشید تا بتوانید نسبت به انتخاب یک ساز مناسب اقدام کنید.
آشنایی با ساز نی
همانطور که در قسمت بالا گفته شد ساز نی نه تنها در ایران بلکه در سر تا سر جهان به عنوان قدیمیترین ساز شناخته می شود.
البته در داخل ایران نیز با توجه به موقعیت جغرافیایی انواع ساز نی وجود دارد، که مورد استفاده اهالی آن منطقه قرار می گیرد، اما به سازی که برای موسیقی کلاسیک و اصیل ایرانی مورد استفاده قرار گرفته و بسیار پرکاربرد است، ساز نی هفت بند گفته می شود.
به دلیل اینکه سازهای نی نیز از قابلیت کوک کردن برخوردار نیستند، با گام های مختلف ساخته و وارد بازار می شوند.
نکات مهم برای خرید ساز نی
اگر به این ساز علاقه داشته و قصد یادگیری آن را دارید، خرید یک ساز مناسب در اولویت قرار دارد. به دلیل اینکه تولید این ساز در بازار با تنوع بسیار زیادی همراه است، ممکن است برخی از افراد هنگام انتخاب یک ساز مناسب دچار سردرگمی شوند.
در قسمت زیر به نکات مهمی اشاره خواهیم کرد که با رعایت آن ها می توانید مناسب ترین و بهترین انتخاب را داشته باشید.
توجه به سلامت ساز
ساز نی معمولا از ساختار ساده و ظریفی برخوردار است، که در صورت کوچک ترین شکستگی یا ترک خوردگی صدای آن نیز از بین خواهد رفت.
به همین منظور توصیه می شود هنگام خرید ساز تمامی قسمت های بدنه آن را مورد بررسی قرار دهید تا هیچ شکستگی و ترک خوردگی نداشته باشد.
فراموش نکنید که دقت و مراقبت در نگهداری از ساز اهمیت دارد؛ زیرا در صورت کوچکترین صدمه باید به فکر خرید ساز جدیدی باشید.
توجه به بندهای ساز
قسمت هایی روی ساز وجود دارد که رنگ آن کاملا متفاوت بوده و مانند چسب زدن روی آن قرار گرفته است، که به آن نقاط گره می گویند.
همچنین به فاصله بین دو گره بند گفته می شود. این دو قسمت گره و بند جز قسمت های مهم ساز محسوب می شوند.
معمولا بندهای ساز باید مانند پرده های تار و سه تار از بالا به پایین فاصله کمی با یکدیگر داشته باشند؛ یعنی فاصله بند اول باید بیشتر از فاصله بند آخر نی باشد، پس توصیه می شود هنگام خرید ساز به تناسب این بندها توجه داشته باشید.
علاوه بر این گره ها و بندهای ساز را مورد بررسی قرار دهید تا به ساز متصل باشند.
توجه به امتداد ساز
در این نکته باید طول و امتداد آن را رو به روی چشمان خود قرار دهید و طول آن را مورد بررسی قرار دهید.
هنگام خرید ساز به این نکته توجه داشته باشید که نی نباید تاب داشته باشد؛ منظور از تاب داشتن این است که طول آن منحنی داشته و کاملا صاف نباشد.
توجه به قیمت و کیفیت ساز
در برخی موارد هنگام ساخت ساز نی، علاوه بر گیاه نی از استخوان نیز استفاده می کنند، که این سازها نسبت به سایر مدل ها از کیفیت بالاتری برخوردار هستند.
توصیه می شود هنگام خرید ساز به سراغ مدل هایی بروید که در تولید آن از استخوان نیز استفاده شده است.
ساز نی معمولا گران نبوده و نسبت به سایر سازها قیمت مناسب تری دارد، پس هنگام خرید کیفیت آن را در اولویت قرار دهید.
قیمت نی معمولا به موارد مختلفی بستگی دارد، که نی های مبتدی از ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان متغیر بوده و قیمت آن در مدل های متوسط و حرفه ای به ۳ میلیون تومان نیز می رسد.
توجه به گارانتی تعویض ساز
گارانتی تعویض ساز یکی از نکات مهم در خرید آن محسوب می شود؛ به همین دلیل توصیه می شود هنگام خرید از فروشنده گارانتی تعویض ساز را گرفته و نزدیک استاد یا نوازنده حرفه ای ببرید، تا بتوانید ساز را مورد بررسی قرار داده و با جزئیات بیشتری چک کنید.
در صورت تایید نشدن ساز می توانید نسبت به تعویض آن اقدام کنید و به فروشگاه دیگری مراجعه کنید.
نکات پایانی
هنگام خرید ساز به کوک بودن آن توجه داشته باشید و یک ساز با کوک تعیین شده توسط استادتان انتخاب کنید.
توصیه می شود خرید خود را از برندها معروف و فروشگاه های معتبر انجام دهید، تا نسبت به محصول خریداری شده رضایت کافی داشته باشید.
برای طولانی شدن عمر ساز، بهتر است نگهداری و مراقبت آن را با دقت بالایی انجام دهید. نگهداری صحیح ساز نی از افت کیفیت آن در دراز مدت جلوگیری می کند.
امیدواریم نکاتی که به طور کامل در راهنمای خرید نی به آن اشاره کردیم تاثیرگذار بوده و بتوانید نسبت به خرید یک ساز مناسب اقدام کنید.
